Co to jest Git i jakie są korzyści z używania systemu kontroli wersji?

W trakcie rozwoju każdego projektu programistycznego ważne jest utrzymanie porządku w kodzie i dobra organizacja pracy. Pochopne wprowadzanie zmian w kodzie sprawia, że można się bardzo łatwo pogubić w logice działania programu, co sprawia, że dokonywanie jakichkolwiek zmian, czy dalszy rozwój nowych funkcji może być czasochłonny i uciążliwy. W związku z tym programiści korzystają z różnych narzędzi ułatwiających organizacje pracy.

Jednym z najważniejszych z nich jest system kontroli wersji. Pozwala on na bieżące monitowanie historii zmian plików w projekcie, w tym informacji kto i kiedy wdrożył daną funkcję. Niezwykle przydatny jest również wgląd w bieżące zmiany. Jako programista widzimy wówczas które dokładnie linijki kodu zmieniliśmy, co pozwala na wgląd we wszystkie wprowadzone w projekcie zmiany i upewnienie się, że nie zmieniliśmy czegoś, czego nie chcieliśmy, zanim zatwierdzimy wprowadzone zmiany.

Co to jest Git?

Git jest obecnie najpopularniejszym systemem kontroli wersji. Stworzony został w 2005 roku przez fińskiego programistę Linusa Torvaldsa, na potrzeby tworzonego projektu: jądra systemu Linux. Głównym powodem powstania Gita były zmiany licencyjne poprzedniego rozwiązania używanego przez Linusa, niepozwalające na kontynuację pracy nad Linuxem.

Podstawowym elementem systemu Git są migawki (ang: commits) i rozgałęzienia (branches). Migawki są zapisami stanu plików projektu z danego momentu i tworzą chronologiczny ciąg zmian.

Pozwalają one na powrót to danego stanu projektu w dowolnym momencie. Ze względu na to, że nad projektem często pracuje wielu programistów, równie istotna jest możliwość tworzenia rozgałęzień. Dzięki nim wiele osób może niezależnie pracować nad różnymi elementami projektu oraz możemy testować różne rozwiązania bez obawy o nadpisanie istotnych elementów programu. Po wprowadzeniu i przetestowaniu zmian w rozgałęzienia projektu Git pozwala na łatwe łączenie rozgałęzień. Projekt zarządzany przez system Git nazywa się repozytorium. Pod tą nazwą kryje się zbiór wszystkich plików, migawek i rozgałęzień projektu.

Jak korzystać z systemu Git?

Po zainstalowaniu Gita jesteśmy w stanie korzystać z niego z poziomu wiersza poleceń. Aby utworzyć nowe repozytorium, musimy wywołać komendę git init wewnątrz katalogu projektu. Utworzone zostanie wówczas puste repozytorium. Aby dodać do niego pliki projektu, używamy komendy git add <nazwa pliku>. Komenda ta pozwala na dodawanie wielu plików naraz przy użyciu znaku * (git add * dodaje wszystkie pliki). Po dodaniu plików zatwardzamy wprowadzone zmiany komendą git commit, opcjonalnie podając opis wprowadzonych zmian poprzez argument -m (git commit -m „Opis wprowadzonych zmian”).

Alternatywnym sposobem na korzystanie z systemu Git jest użycie jednego z wielu dostępnych programów oferujących środowisko graficzne. Do przykładowych programów oferujących obsługę Gita należą m.in. Gitkraken czy GitHub Desktop. Listę zawierającą więcej popularnych programów można znaleźć na oficjalnej stronie Gita.

Zdalne repozytoria

Git pozwala na obsługę kodu źródłowego na zewnętrznym serwerze, dając możliwość łatwej synchronizacji stanu projektu między wieloma programistami oraz zapewniając dodatkową kopię bezpieczeństwa. Do synchronizacji projektu użyjemy wbudowanych funkcji git pull oraz git push, aby pobierać i wysyłać wprowadzone zmiany.

Istnieje wiele serwisów umożliwiających przechowywanie repozytoriów, najpopularniejsze z nich to GitHub oraz GitLab. Poza przechowywaniem i synchronizacją kodu platformy te udostępniają dodatkowe funkcje takie jak przegląd kodu i historii zmian z poziomu przeglądarki internetowej czy ułatwiają pracę w grupie.

Podsumowując, system Git jest prostym, lecz potężnym narzędziem, które zmieniło sposób, w jaki programiści zażądają kodem. Dzięki swojej elastyczności nadaje się zarówno do małych, indywidualnych projektów jak i do zaawansowanych programów, nad którymi pracuje wielu programistów.

Znaczenie kontroli wersji w nowoczesnym tworzeniu oprogramowania jest ogromne. Pozwala on na efektywne zarządzanie kodem, usprawnia współpracę zespołową i zwiększa jakość finalnego produktu. Bez odpowiedniego systemu kontroli wersji, zarządzanie rozwojem oprogramowania w dużych zespołach byłoby chaotyczne i narażone na liczne błędy.